E-booki
Sklep „Resonaria”
Webinary radiologiczne
Webinary neurologiczne
Aktualności
Dodaj artykułUSG jest najczęściej używane jako dodatkowe badanie w stosunku do mammografii czy rezonansu magnetycznego. Jest to jednak doskonałe narzędzie do badania piersi u kobiet z objawami takimi jak guzek w piersi lub miejscowy ból w piersi.
W większości przypadków podczas badania można stwierdzić, czy mamy do czynienia z łagodną zmianą czy rakiem piersi. W niektórych przypadkach biopsja może pomóc w odróżnieniu skomplikowanej torbieli od litych zmian. Aspiracja możne znaleźć zastosowanie w leczeniu ropni.
Zazwyczaj nie wykonuje się USG piersi w celu wykrycia/ poszukiwania raka piersi. USG nie jest przeznaczone do tego celu, ponieważ jest to badanie czasochłonne, a w trakcie można przeoczyć niektóre wczesne objawy raka, niewyczuwalnego raka piersi lub raka przewodowego in situ. Rak in situ może objawiać się jedynie niewielkimi zwapnieniami widocznymi na mammografii.
Ultrasonografia to niezwykle szybkie i potężne narzędzie.
Jest to bezpieczne, tanie i mobilne badanie, a nowoczesne ręczne aparaty USG składają się jedynie z głowicy podłączonej do telefonu komórkowego lub tabletu.
Budowa piersi
Pierś składa się z tkanki włóknistej i tłuszczowej. Tkanka gruczołowa nie jest równomiernie rozłożona w piersi. Zwykle jest gęstsza w górnym bocznym kwadrancie i promieniuje od tyłu sutka do bardziej obwodowej części. Ilość tkanki gruczołowej reaguje na wahania hormonalne i wykazuje zmiany podczas cyklu miesiączkowego.
Wraz z wiekiem zmniejsza się ilość tkanki gruczołowej.
Ogniskowe skupiska tkanki gruczołowej mogą mieć postać grudek, ponieważ tkanka gruczołowa jest jędrniejsza niż otaczająca ja tkanka tłuszczowa. U młodych kobiet jest to bardzo częsta przyczyna bolesnego guzka w piersi.
Kiedy umieszczamy głowicę na piersi, pierwszą warstwą, którą widzimy jest skóra, następnie widać mieszaninę tkanki gruczołowej i tłuszczowej. Najgłębszą warstwą jest ściana klatki piersiowej z mięśniem piersiowym, żebrami i mięśniami międzyżebrowymi.
Widoczność za żebrami jest ograniczona ze względu na pochłanianie fal dźwiękowych. W rezultacie widać jedynie artefakt zwany tylnym cieniem akustycznym. Oznacza to, że nie widać nic co znajduje się za żebrami – obraz jest czarny.
Utkanie piersi
Przy pomocy USG możemy określić utkanie piersi: jednorodne włóknisto-gruczołowe – tkanka niejednorodna lub jednorodne tłuszczowe. U młodych kobiet pierś składa się głównie z tkanki gruczołowej.
Tkanka gruczołowa może być bardzo wyraźnie zarysowana w czasie ciąży i laktacji. Wykazuje także cykliczne zmiany budowy u kobiet przed menopauzą, powodujące to, że piersi są grudkowate lub bolesne.
U starszych kobiet tkanka gruczołowa zanika i jest stopniowo zastępowana przez tłuszcz. Zdarza się jednak, że niektóre starsze kobiety nadal mają dużą ilość tkanki gruczołowej. U kobiet otyłych w piersiach jest więcej tłuszczu, nawet u tych młodszych.
W obrębie tej samej piersi mogą znajdować się obszary z większą ilością tkanki tłuszczowej i obszary z przeważającą częścią tkanki włóknisto-gruczołową- tak jak to widać na tym wideo.
Obraz piersi podczas ultrasonografii może różnić się w zależności od użytego sprzętu i jego producenta.
Zdecydowanie najczęstszymi nieprawidłowościami w piersi, które zwykle prezentują się jako wyczuwalne guzy w piersi, są torbiele, gruczolakowłókniaki, raki piersi lub prawidłowa tkanka gruczołowa piersi.
Torbiele są znajdowane we wszystkich grupach wiekowych.
Gruczolakowłókniaki są łagodnymi guzami, które są częste u młodych kobiet (zwłaszcza w wieku 15–25 lat) i rzadko są de novo stwierdzene u kobiet powyżej 50. roku życia.
Rak piersi występuje głównie u kobiet w wieku powyżej 50 lat i rzadziej u młodszych kobiet.
Tkankę gruczołową palpacyjne można wyczuć u młodych kobiet w ciąży i karmiących piersią.
Tkanka gruczołowa zwykle zmienia się podczas cyklu miesiączkowego.
Torbiele
Torbiele to najczęstsze guzki w piersi. Są wypełnione płynem i zawsze są łagodne. Niezwykle ważne jest, aby określić torbielowaty charakter wyczuwalnego guza, ponieważ wtedy można naprawdę zapewnić pacjentkę, że zmiana jest łagodna.
Typowe cechy torbieli w badaniu ultrasonograficznym to:
· Hipoechogeniczność (lub czarny kolor)
· Kształt okrągły lub owalny
· Dobrze zarysowany, odgraniczony brzeg
· Tylne wzmocnienie
Za torbielą zwykle widać wzmocnienie akustyczne, zwane również wzmocnieniem tylnym, które bierze się ze zwiększonego echa w środku torbieli. Dzieje się tak, bo płyn bardzo dobrze przenosi dźwięk.
Kiedy płyn jest pod napięciem, torbiel staje się bardziej okrągła i może być wyczuwalna.
Bardzo często spotyka się więcej torbieli u kobiet, u których występuje wyczuwalna palpacyjnie tylko jedna torbiel. Jeśli ściana torbieli jest nieco pogrubiona, może być to oznaka początkującej infekcji i wyjaśnia, dlaczego torbiel była bolesna.
To kolejna zakażona torbiel, którą zaaspirowano.
Aspiracja to szybka i prosta procedura. W większości przypadków płyn ma przezroczysty żółty kolor, ale może być zielony lub brązowy.
Torbiel powikłana
Powikłana torbiel ma nietypowy wygląd:
· Zawartość jest hipoechogeniczna – wnętrze torbieli może być wypełnione treścią bardziej białkowa i lepka z powodu infekcji lub krwawienia wewnętrznego. W takim wypadku zmienia się echogeniczność – może stać się hipoechogeniczne.
Zwykle te powikłane torbiele nadal wykazują tylne wzmocnienie, co świadczy o torbielowatym charakterze zmiany.
· Gruba ściana – pojawia się zwykle w wyniku infekcji. Czasami ściana torbieli może być nieregularna co utrudnia odróżnienie jej od raka, zwłaszcza jeśli jej zawartość stała się hipoechogeniczna.
Powikłana torbiel o treści hipoechogenicznej zwykle porusza się, gdy pacjent zmienia pozycję.
Gdy nadal istnieją obawy, czy zmiana jest torbielą, czy guzem litym, aspiracja zmiany może rozwiązać problem.
Guz wewnątrz torbieli
Czasami część cysty jest hipoechogeniczna lub hiperechogeniczna. Może to być spowodowane przez gromadzącą się ropę lub resztki komórkowe, ale może to być także guz wewnątrz torbieli, tak jak na widocznych obrazach.
Guz wewnątrz torbieli są rzadkie.
Kiedy zauważysz naczynia w kolorowym Dopplerze, wiesz, że jest to guz wewnątrz – łagodny lub złośliwy. Jest to guz z komponentą torbielowatą, a nie torbiel. W przypadku braku uwidocznienia przepływu za pomocą kolorowego dopplera oraz przy braku jakiegokolwiek ruchu przy zmianie pozycji pacjenta, należy wykonać biopsję. Celem jest różnicowanie między powikłaną torbielą a guzem litym.
Gruczolakowłókniak
Gruczolakowłókniaki są łagodnymi guzami, które często obserwowane są u młodych kobiet, zwłaszcza w wieku 15–25 lat i rzadko u kobiet powyżej 50.
Typowe cechy w USG to:
· hipoechogeniczność
· owalny kształt – czasami okrągły lub z 2 lub 3 płatami.
· ostra krawędź (zwana również odgraniczonym marginesem)
· orientacja równoległa do skóry (szersza niż wyższa)
· przepływ krwi w małych naczyniach może być czasami widoczny w kolorowym dopplerze
· rozmaitość tylnego wzmocnienia
Gruczolakowłókniaki czasami mają zwapnienia, ale są one znacznie większe niż te które znajdujemy w przypadku raka. Mikrozwapnienia obserwowane w raku przewodowym in situ (DCIS), który może być prekursorem raka, często nie są widoczne w USG. Dlatego w wykrywaniu DCIS mammografia ma przewagę.
Rak piersi
Rak piersi jest najczęstszym nowotworem złośliwym u kobiet. Ryzyko raka piersi u kobiet wzrasta wraz z wiekiem.
Większość kobiet, u których diagnozuje się raka piersi, ma ponad 50 lat, ale młodsze kobiety również mogą zachorować na raka piersi.
Pierwsze objawy kliniczne to:
•guzek lub zgrubienie
•retrakcja/wciągnięcie brodawki
•zaciągnięcie tej okolicy piersi gdzie leży guz
Kluczowe cechy w USG to:
•zmiana hipoechogeniczna
•nieregularny kształt – czasami okrągły lub owalny, z orientacją nie równoległą w stosunku do skóry
•niewyraźne granice, czasami z halo
•może występować tylny cień akustyczny i niewielkie zwapnienia
•hipoechogeniczna masa o nieregularnym kształcie
•zatarta granica, która jest jednocześnie kanciasta
•Małe hiperechogeniczne punkty, które są zwapnieniami
•Brak tylnego cieniowania lub wzmocnienia
Częstym objawem raka piersi jest hiperechogeniczne halo otaczająca hipoechogeniczną zmianę. To halo jest częścią guza i powinno być uwzględnione w jego pomiarze.
Czasami rak piersi może wyglądać jak gruczolakowłókniak i odwrotnie.
Kolejną ważną kwestią jest wiek pacjentki, ponieważ gruczolakowłókniaki są powszechnie obserwowane u młodych kobiet, zwłaszcza w wieku 15-25 lat, a rzadko u kobiet powyżej 50. roku życia. Z kolei rak piersi jest najczęściej rozpoznawany u kobiet po 50. roku życia i rzadko występuje u kobiet młodszych.
Cechy przemawiające za rakiem w USG
•Nieregularny kształt
•Niewyraźne granice
•Hiperechogeniczne halo
•Orientacja jest bardziej pionowa ( Wyższa niż szersza)
•Cień akustyczny za zmianą
Zmiana po prawej to gruczolakowłókniak.
•Owalny kształt z małymi płatowymi wypustkami
•Ostro odgraniczony
•Orientacja pozioma, równoległa do skóry
•Tylne wzmocnienie
Ropień
Ropień piersi to bolesne zgromadzenie ropy w piersi spowodowane infekcją. Występuje głównie u kobiet karmiących piersią jako powikłanie zapalenia sutka i występuje bardzo rzadko u kobiet, które nie karmią. Zwykle pojawia się bolesny guzek, a skóra może być zaczerwieniona i pogrubiała.
Badanie USG przeprowadza się u kobiet, które zgłosiły się do lekarza z gorączką i bolesnym guzkiem w piersi oraz retrakcją sutka. Podczas łagodnego ucisku piersi głowicą zauważono, że płyn w ropniu przemieszcza się.
Aspiracja/drenaż jest leczeniem pierwszego wyboru.
W tym przypadku nie ma potrzeby wykonywania operacji ani podawania antybiotyków, chociaż w niektórych przypadkach zaleca się antybiotykoterapię.
Skóra
Nieprawidłowości powstałe w skórze lub tkance podskórnej mogą mieć postać guza w piersi. Nie dotyczą jednak samej piersi. Jeśli możesz ustalić, że zmiana wywodzi się ze skóry lub tkanki podskórnej, wiesz, że nie masz do czynienia z guzem piersi. Obrazy USG pokazują zmianę, która znajduje się w skórze, a nie w tkance piersi.
Tłuszczak
Tłuszczaki nie są częstym znaleziskiem w piersi, ale kiedy się pojawiają, są takie same jak każdy inny tłuszczak w organizmie. Są izo- lub hiperechogeniczne w porównaniu do otaczającego tłuszczu.
Są zawsze łagodne. Czasami tłuszczaka nie można odróżnić od martwicy tłuszczu.
Martwica tłuszczu
Martwica tkanki tłuszczowej jest łagodną chorobą. Prezentuje się jako powierzchownie umiejscowiona niewielka masa w obrębie piersi. Uważa się, że martwica tłuszczu jest wynikiem urazu, chociaż pacjent często nie przypomina sobie konkretnej sytuacji w której mógł powstać. W wyniku urazu tkanka tłuszczowa ulega zmianom, które powodują, że staje się jędrniejsza, a niekiedy tkliwa w badaniu palpacyjnym. W badaniu USG martwica tłuszczu, w porównaniu do otoczenia, jest opuchniętą i hiperechogeniczna tkanką tłuszczową.
Stąd podobieństwo do tłuszczaka.
Zawartość może się upłynnić i spowodować powstanie torbieli olejowej, która w badaniu ultrasonograficznym wygląda jak każda inna torbiel. Tłuszczak jest zwykle bardziej miękki i nie jest tkliwy.
Pacha
Prawidłowe węzły chłonne pachowe są zwykle małymi, owalnymi strukturami hipoechogenicznymi z hiperechogenicznym centrum. Hiperechogeniczne centrum składa się głównie z tłuszczu i zawiera naczynia. Otaczająca hipoechogeniczna kora jest właściwą tkanką limfatyczną.
Czasami węzeł chłonny ma postać owalnej hipoechogenicznej struktury bez widocznego hiperechogenicznego centrum. Kiedy widzisz naczynia we wnęce, tak jak w tym przypadku, masz pewność, że jest to węzeł chłonny.
Implanty piersi
Większość implantów jest silikonowa. Implant jest najczęściej umieszczany za tkanką piersi lub za mięśniem piersiowym. Implanty wypełnione silikonem lub solą fizjologiczną są bezechowe.
Wyciek silikonu
Wyciek silikonu z implantu, spowoduje hiperechogeniczny cień lub „brudny cień”. Brudny cień jest widoczny również w płucach wypełnionych powietrzem. Cały obraz jest zamazany. Nazywamy to obrazem burzy śnieżnej.
Ultrasonografia męskiej piersi
Ginekomastia
Ginekomastia jest najczęstszą chorobą piersi u mężczyzn i często objawia się wyczuwalnym palpacyjnie guzkiem w piersi i ich tkliwością. Klinicznie, ginekomastia objawia się jako miękki, mobilny, tkliwy guz położony zabrodawkowo.
Kiedy guz nie jest umiejscowiony zabrodawkowo – nie jest ginekomastią. W badaniu USG ta nieprawidłowość powinna znajdować się tuż za brodawką sutkową.
Rak piersi u mężczyzn wygląda jak rak piersi u kobiet.
Noworodki płci męskiej, chłopcy w okresie dojrzewania oraz starsi mężczyźni mogą rozwinąć ginekomastię w wyniku zmian w poziomach hormonów. Częstą przyczyną ginekomastii jest stosowanie sterydów anabolicznych przez sportowców. Używane są one w celu rozbudowy mięśni i poprawy wyników w sporcie.
